Testament jest jednym z najważniejszych dokumentów, które mogą decydować o losie majątku po śmierci spadkodawcy. Aby był ważny, musi zostać sporządzony zgodnie z przepisami prawa i rzeczywistą wolą testatora. Nie zawsze jednak testament spełnia te wymagania – w niektórych sytuacjach może zostać uznany za nieważny.
Przyczyny nieważności testamentu
Testament będzie nieważny, jeśli zostanie sporządzony:
- W stanie wyłączającym świadome lub swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli – dotyczy to m.in. chorób psychicznych, zaburzeń świadomości, upojenia alkoholowego czy zażycia środków odurzających.
- Pod wpływem błędu – jeśli spadkodawca działał w błędnym przekonaniu co do istotnych okoliczności, a gdyby znał prawdę, to nie podjąłby takiej decyzji.
- Pod wpływem groźby – jeśli testator został zmuszony do sporządzenia testamentu poprzez zastosowanie przymusu lub groźby wywołującej uzasadnioną obawę.
Konsekwencje nieważności testamentu
Testament dotknięty jedną z powyższych wad jest nieważny w całości lub w części, a jego skutki prawne nie zostają uznane. Co istotne, prawo spadkowe kieruje się zasadą poszanowania rzeczywistej woli spadkodawcy – dlatego nieważny testament nie może stanowić podstawy do dziedziczenia.
Jak stwierdzić nieważność testamentu?
Aby testament został uznany za nieważny, konieczne jest postępowanie sądowe. Osoba zainteresowana, np. spadkobierca ustawowy, może wnieść powództwo o stwierdzenie nieważności testamentu, powołując się na jedną z przesłanek wymienionych w art. 945 Kodeksu cywilnego. Ważne jest również, że prawo przewiduje ograniczony czas na podważenie testamentu – zgodnie z przepisami należy to zrobić w ciągu trzech lat od momentu, gdy osoba zainteresowana dowiedziała się o przyczynie nieważności, ale nie później niż dziesięć lat od śmierci spadkodawcy.
Podsumowanie
Testament to dokument, który musi wyrażać rzeczywistą i swobodną wolę spadkodawcy. Jeśli istnieją przesłanki wskazujące na jego nieważność, istnieje możliwość zakwestionowania go przed sądem.
Jeśli masz pytania, zapraszam do kontaktu – zapewnię rzetelną poradę i profesjonalne wsparcie w Twojej sprawie.